Op de jaarlijkse algemene vergadering van Çavaria stemde 71 procent tegen het voorstel om Jean Marie de Meester te steunen in zijn klacht tegen Mgr. Léonard. Een duidelijke score. Hoe moet het nu verder? Wordt de advocaat uit Brugge de laan uitgestuurd? En zo niet, wat zal de rol van de koepelorganisatie zijn in het verdere verloop van de actie?
Daags na de vergadering schreef Çavariacoördinator Yves Aerts op zijn Facebook blij te zijn “dat de AV van Çavaria met zéér ruime meerderheid bevestigde dat de ‘vrijheid van meningsuiting’ haar zéér genegen is.” Ik dacht even dat hij het had over het feit dat Jean Marie eindelijk gehoord werd door Çavaria (na de boycot door Zizo en de werkgroep politiek) maar dat was duidelijk niet de reden van zijn blijheid. Een meerderheid van Çavarialeden is rond Léonard gaan staan alsof hij bedreigd wordt door de Taliban, Sharia4belgium en Bin Laden tegelijk. Nu is opkomen voor de vrije meningsuiting van Léonard te vergelijken met geld inzamelen voor Maurice Lippens, een van de rijkste burgers van dit land. Lippens heeft dit soort solidariteit echt niet nodig. Maar zoals gezegd: binnen de koepelorganisatie heeft een meerderheid beslist en zo zal geschieden. Daarmee is de kous niet af. Er was al langer een groepje mensen actief rond Léonard. Ze komen uit Mikpunt, Léonard&Co (de Facebookgroep van waaruit de manifestatie in Mechelen is gegroeid) en Immanent. Die mensen gaan gewoon door.
Eerste Homodag
Het is niet de eerste keer dat vernieuwende initiatieven buiten de koepelorganisatie ontstaan en vorm krijgen. Legendarisch is de eerste ‘Homodag’ die in 1978 door de linkse actiegroep ‘De Rooie Vlinder’ werd georganiseerd. “Lang niet alle homo’s staan achter homodag” kopte de krant ‘Vooruit’ (die later zou opgaan in ‘De Morgen’) toen. “Uit ingewonnen inlichtingen blijkt dat de Rode Vlinder in het homomilieu overkomt als een randgroep met extreme ideeën” schreef de krant. Jacky Boeykens, voorzitter van wat toen de ‘overkoepelende organisatie van de werkgroepen homofilie in Vlaanderen’ (afgekort: FWH) genoemd werd verwijt de Rooie Vlinder aan ghettovorming te doen. Hij heeft niets tegen de homodag maar “wij zetten ons vooral in voor de verbetering van het klimaat (…) en trachten de vooroordelen uit de weg te ruimen.” De auteurs van ‘Een Ander Strand’, het boek dat achteraf over de Rooie Vlinder verscheen, blikken tevreden op de manifestatie terug: “Er kwamen méér dan 2.300 geïnteresseerden op af. Alles liep in het honderd, de ravitaillering liep mis, de verhuis tussen de diverse gebouwen was een chaos, er vielen gaten in de programmatie, een bomalarm deed de rest… alle denkbare ellende, maar de ambiance was enorm. Tien uur lang optredens, films, debatten, feest. Iedereen met verstomming geslagen. De eerste massamanifestatie van homocultuur was een succes geworden en kreeg grote artikels in de pers.” 
Een jaar later organiseerde De Rooie Vlinder de eerste betoging door de straten van Antwerpen, ook zonder de FWH. In 1980 en 1982 (foto: een piepjonge Anke Hintjens in Antwerpen op 9 mei 1981) gebeurde dat in samenwerking tussen de Rooie Vlinder en FWH en ook enkele lesbiennegroepen sloten zich aan. In 1982 werd ik ontboden bij Ludo Smits, de toenmalige coördinator van FWH (Intussen wereldberoemd als de sympathieke eigenaar van de Red&Blue). Hij deelde mij droogjes mee dat het Roze Aktiefront (RAF), dat de plaats van de Rooie Vlinder had ingenomen, niet meer welkom was bij de organisatie van de jaarlijkse betoging. Met het voorspelbare gevolg dat er het jaar daarop geen sprake meer was van een betoging maar enkel nog van een groot feest in de Antwerpse stadsfeestzaal. U zult misschien opmerken dat ik dus al enige ervaring opgebouwd heb met coördinatoren van koepelorganisaties. U heeft dat juist opgemerkt.
5 mei 1990
Het kan ook anders. Eind jaren ’80 slaagde Paul Van Gelder erin om het activisme in de FWH van binnenuit nieuw leven in te blazen. Van Gelder was voorzitter geworden op een moment dat de oude, conservatieve garde er het bijltje bij neergooide. De conservatief-katholieke Bert Weekers droeg de macht over aan een nieuwe ploeg die het activisme terug op de agenda zette. Drijvende krachten waren ondermeer De Roze Drempel (nu: Driekant) uit Leuven en HLWM uit Mechelen. Mechelaar Paul van Gelder kwam uit wat men intussen ‘de witte woede’ noemt, een strijdbare vakbondsvleugel in de zorgsector. Het RAF ondersteunde deze evolutie van buitenaf en werkte mee in het comité ‘Roze 90’ dat op 5 mei 1990 (foto: start van de betoging aan het stadspark in Antwerpen) de eerste in de reeks pride-manifestaties op poten zette zoals we ze nu nog steeds kennen. Het waren hele andere tijden. De beweging herontdekte het activisme. Het RAF sloot zich kort daarop aan bij de FWH en zou lid blijven tot de ontbinding in 2001. De militante trend zou zich doorzetten tot het begin van de volgende eeuw en via paars-groen werden de belangrijkste eisen gerealiseerd: openstelling van het huwelijk, een anti-discriminatiewet en het legaliseren van adoptie door holebi’s. Intussen is de jaarlijkse pride incontournable geworden.
Begroting
Op de algemene vergadering van 19 maart jl. leek de sfeer – wat de bereidheid tot activisme betreft – meer op die van de donkere dagen. Niet dat er immer getreurd werd. De vergadering wordt intussen perfect georganiseerd met het nodige vertier tussen de ernstige agendapunten. Het grootste probleem was eigenlijk dat men er niet in geslaagd was een sluitende begroting op te maken. Met andere woorden: er moet fors bespaard worden. De Vlaamse Overheid besliste immers om alle organisaties die subsidies krijgen een bezuiniging op te leggen. De gelatenheid waarmee de vergadering die nieuws opnam deed meer denken aan een club van boekhouders dan aan leden van een emancipatiebeweging. U zult begrijpen dat 
het niet echt het moment was om een actie waarbij Léonard het vuur aan de schenen wordt gelegd erdoor te krijgen. Ze zijn dan misschien ziekelijk en pervers volgens de aartsbisschop, maar ook zeer gezagsgetrouw. Zowel tegenover Léonard als tegenover de Vlaamse regering. Ter vergelijking: Çavaria ontvangt jaarlijks ongeveer één miljoen subsidie per jaar. Vergeleken met wat de katholieke kerk ontvangt (Alle overheden samen geven jaarlijks iets meer dan 300 miljoen euro uit aan de werking van de erediensten. Zo’n 80 tot 85 procent daarvan gaat naar de katholieke Kerk) is dit wel zeer weinig. Of zijn er zoveel méér katholieken dan holebi’s?
Met Çavaria als het kan, zonder als het moet
Het ziet er dus naar uit dat rond het proces Léonard een scenario komt dat vergelijkbaar is met wat in 1978 gebeurde. Ik blijf van mening dat je dat soort acties zoveel als mogelijk samen met de koepelorganisatie doet. Maar de bui hangt er al een tijdje en wie ze nu niet ziet hangen moet wel stekeblind zijn. Ongeveer een jaar geleden kwamen we op straat in Mechelen tegen Léonard. De leden van de raad van bestuur van Çavaria… zaten toen te vergaderen in Brussel terwijl het perfect mogelijk was geweest de vergadering in Mechelen samen te roepen en een uurtje later te laten beginnen zodat de bestuurders de betoging konden vervoegen. Lichtpuntje is dan weer dat sommige leden van de raad van bestuur zich na de vergadering 
al enigzins positiever uitlieten op Facebook. Dimitri Cools: “Het is lovend dat de jij en de andere anti-Léonard-bewegingen de situatie verder blijven opvolgen. Daarvoor verdienen jullie alle steun, maar probeer ook niet blind te wezen voor de (juridische) realiteit en de acties van anderen.” en Jo Vansteenkiste deed er nog een interesssante suggestie bovenop: “Ik hoop trouwens oprecht dat J-M De Meester dit proces wint, en elke rechtspersoon (natuurlijke persoon of vzw) heeft het recht zich al dan niet mee burgerlijke partij te stellen. Waarom stellen alle groepen of individuen die voor het zich mee burgerlijke partij stellen door Çavaria waren zich trouwens niet zelf niet mee als burgerlijke partij?” Uiteindelijk heeft Çavaria de actie niet weggestemd maar alleen duidelijk gemaakt dat ze er niet willen bij betrokken worden. Hopelijk worden de initiatieven van Immanent in de sfeer van voorgaande citaten beoordeeld door Çavaria. Dan hebben we toch iets geleerd uit het conflict van 1978. Dat niet iedereen warm te krijgen is voor een proces tegen Léonard mag daarbij geen obstakel zijn. Ook de jaarlijkse pride wordt nog steeds (ten onrechte) scheef bekeken door een heleboel holebi’s en transgenders en dat is nooit een reden geweest om ermee te stoppen. Activisten roeien nu eenmaal graag tegen de stroom in.
En dus is het alle hens aan dek. Je kan Immanent steunen door een bedrag te storten op 001-4849878-51 (IBAN: BE75 XXX 8498 7851 – BIC: GEBABEBB) van Mikpunt, Antwerpen.
En bestel je stickers via dit emailadres. Ze zijn momenteel het enige medium (naast de website) om de actie bekend te maken.
Holebiplus 