Er zijn van die berichten die je leest met een gevoel van: “dat is nogal logisch”. Maar je bent blij dat er weer eens onderzoek naar gedaan is want zonder wetenschappelijke gegevens is het toch zoveel moeilijker om beleidsmensen te overtuigen dat er iets moet gebeuren. Interessant nieuws uit de VS.

Lesbische, homo- en biseksuele tieners maken vijf keer méér kans op een zelfmoordpoging dan hun heteroseksuele lotgenoten. Wie in een omgeving opgroeit die hen steunt kan er iets beter aan toe zijn. Dat blijkt uit een nieuwe studie. De bevindingen, die op de site van Pediatrics gepubliceerd werden, tonen aan dat lesbische, homo- en biseksuele tieners minder zelfmoord plegen in landen met een hogere zichtbaarheid van holebikoppels, in scholen met een GSA (gay-straight alliance) en een anti-discriminatiebeleid.

Zelfmoordgedrag verminderen

Auteur Mark Hatzenbuehler van de Columbia-universiteit van New York ziet zijn studie als “Een oproep tot actie en het ter beschikking stellen van een handleiding over hoe we kunnen beginnen met het verminderen van zelfmoordgedrag bij holebi-jongeren”.

Interessant is dat deze studie niet enkel aantoont dat het zelfmoordgedrag meer voorkomt bij holebi-tieners maar ook dat de onderzoekers – in tegenstellling tot vorige studies – in staat zijn om te zien hoe dat komt. Hatzenbuehler gebruikte gegevens die drie jaar geleden werden verzameld bij tieners. Het gaat over gegevens van 30.000 middelbare scholieren, verspreid over het hele grondgebied van de staat Oregon in de 11de graad. Tieners beantwoordden vragen over depressie, alcoholgebruik, hun seksualiteit en hun relatie tot generatiegenoten en familie.

Om de sociale omgeving van de tieners te beoordelen gaf de wetenschapper aan elk van de 34 provincies waar onderzoek gebeurde een score gebaseerd op het aandeel van de holebikoppels die er leven, het percentage van geregistreerde kiezers die voor de Democraten stemmen, de aanwezigheid van gay-straight alliances, anti-discriminatiebeleid en beleid tegen homofoob geweld. Ongeveer 1.400 – dat is 4 à 5 procent – van de ondervraagde tieners identificeerden zich als homo, lesbisch of biseksueel. Uit deze groep gaf 22 procent aan het voorbije jaar een zelfmoordpoging te hebben ondernomen. Dat werd vergeleken met de heteroseksuele tieners, waarvan 4 procent een zelfmoordpoging bleek te hebben ondernomen.

Mythe onderuithalen

Zelfmoorpogingen blijken meer voor te komen bij holebi-tieners die last hebben van depressies en aan binge-drinken doen. Vergelijkbare resultaten vond men bij tieners die te lijden hadden van homofobie door medeleerlingen of fysiek misbruik door een volwassene.

Naast al deze factoren speelt de sociale omgeving ook een rol. Tieners die leven in provincies waar de omgeving slecht reageert op homoseksualiteit hebben 20 procent meer kans op zelfmoorgedrag dan leeftijdsgenoten die ergens wonen waar ondersteunend wordt gereageerd. “Dit haalt de mythe onderuit dat holebi zijn inherent is aan zelfmoordgedrag” zegt Mark Hatzenbuehler. De gegevens laten zien dat scholen de sfeer voor holebi-tieners kunnen verbeteren door het nemen van concrete maatregelen en daarmee waarschijnlijk ook het aantal zelfmoordneigingen verminderen. Wat aanvoelt als een individueel probleem waartegen je niet opkunt wordt opgelost door actie en solidariteit.

Verkeerde boodschap

Dr. Ritch Savin-Williams, psycholoog aan de Cornell Universiteit in Ithaca, New York, stelde de opvatting dat holebi-tieners sneller tot zelfmoord overgaan fundamenteel in vraag.  Hij zei dat deze kwestie nog controversiëler is dan uit de studie blijkt. Hij meent dat het zelfmoordgedrag bij holebi-tieners ook beïnvloed wordt door de manier waarop erover wordt gesproken: “We geven hen de boodschap dat ze suicidaal zijn.”  Wat niet wil zeggen dat het leven makkelijk is voor deze tieners: “Vele van hun zelfmoorgedachten kunnen worden  toegeschreven aan het gevoel dat holebi’s slachtoffer zijn van homofobie en gekwetst worden.” Ook hij pleit ervoor dat scholen een anti-discriminatiebeleid moeten voeren: “Iedere leerling moet beschermd worden en veilig kunnen leven. Het is de verantwoordelijkheid van de school daarvoor te zorgen. Mijn benadering zou zijn: kijk welke capaciteiten U verplettert door holebi-kinderen niet te beschermen. Ik denk dat dit een groot verlies betekent.” zegt de psycholoog. Hij sluit zich aan bij de voorstellen van zijn collega Hatzenbuehler.

Onlangs kwamen sommige scholen en districten in aanvaring met de wet door gay-straight alliances te verbieden. Het artikel vermeldt scholen in Corpus Christi, een stad in Texas. De naam van de stad doet zoiets al vermoeden…

GSA in Nederland

Gay-straight alliances (letterlijk: holebi-hetero allianties) bestaan niet in België maar werken wel met succes in Nederland. Een GSA is een groep van homo- en heteroleerlingen die homoseksualiteit zichtbaar en bespreekbaar maken. De solidariteit van de heteroseksuele medeleerlingen wordt dus tastbaar gemaakt.  Een GSA kan acties opzetten, zoals bijvoorbeeld een postercampagne, zorgen dat er voorlichters van het COC in de klas komen of bijvoorbeeld een debat organiseren. Foto: leden van de GSA op  De Openbare Scholengemeenschap Piter Jelles uit Fryslân.

Bron: Reuters via The Advocate

Info over GSA in België