De Zuid-Afrikaanse fotografe wil de zwarte lesbiennes een bestaan geven door haar foto’s. Têtu sprak met haar naar aanleiding van enkele tentoonstellingen van haar werk in Frankrijk. Ze kreeg het onlangs aan de stok met de minister van cultuur.
Zanele Muholi is er van overtuigd dat een grotere zichtbaarheid van homo’s en lesbiennes zal bijdragen tot hun emancipatie. Ze heeft de fotografie ontdekt als middel om dat te realiseren. “In het begin van deze eeuw is er heel wat veranderd voor holebi’s in mijn land” zegt ze: “We hebben meer rechten gekregen maar het is ook nodig om het beeld dat de mensen van ons hebben te veranderen. Ik probeer (zwarte) lesbische vrouwen te tonen in een positief daglicht. Als we ons niet laten zien bestaan we niet.”
De 38-jarige Zanele maakt foto’s van lesbische vrouwen, alleen of als koppel. Ze heeft ook enkele prachtige foto’s van mannenkoppels gemaakt. Een ontroerend verhaal waarin ze haar persoonlijkheid weet te leggen. Haar werk won reeds diverse prijzen waaronder die van de ‘Fondation Jean-Paul Blachère’ die hedendaagse Afrikaanse kunst promoot.
Onlangs reageerde Lulu Xingwana, de Zuid-Afrikaanse minister van Cultuur woedend op enkele foto’s van haar. Ze bestempelde ze als pornografisch. Zanele: “Ik denk dat de mensen die geschandaliseerd zijn door mijn werk mijn boodschap niet begrijpen. Ik laat de dingen zien zoals ze zijn, soms is dat cru. Maar het is niet mijn bedoeling te choqueren, ik wil met mijn beelden een dialoog creëren.” 
De fotografe doet opmerken dat homofobie nog heel tastbaar is in Zuid-Afrika: “Door foto’s van zwarte homo’s en lesbiennes te tonen wil ik de gedachte verdrijven dat homoseksualiteit ‘on-afrikaans’ zou zijn. Ik wil laten zien dat lesbiennes houden van mekaar, de liefde bedrijven, tederheid kennen. Mijn foto’s gaan ook over thema’s zoals de collectieve verkrachtingen, bescherming tegen hiv binnen vrouwenrelaties… Ik doe aan visueel militantisme. Het is meer dan tijd dat men openlijk over deze dingen praat!”.
Zanele Muholi is actief in diverse LGBT- en vrouwenorganisaties. Ze geeft gratis lessen aan vrouwen die willen leren fotograferen en richtte ook een vrouwenvoetbalploeg op in Durban, haar geboortestad.
Lees ook: Pride in Kaapstad: Haat is niet Afrikaans!
Holebiplus 