Zeg nooit zomaar ‘boer’ tegen een homo. En het omgekeerde kan al helemaal niet. Dat mocht Benito Raman (hier in een vriendelijker stemming) ondervinden. De club zelf reageerde kordaat, koepelorganisatie Çavaria wond er enkele doekjes om.
“Alle boeren zijn homo’, riep AA Gent-speler Benito Raman tijdens het overwinningsfeestje van zijn club. Tot grote woede van zowat iedereen. Maar is Raman echt homofoob? Of is ‘homo’ een gewoon scheldwoord geworden?”
Laten we bovenstaande inleiding bij het artikel op de website van De Standaard eens goed tot ons doordringen. Een voetballer in volle overwinningsroes wil de tegenstanders van Club Brugge (die in de beschaafde stad Gent steevast ‘boeren’ worden genoemd) eens goed te kakken zetten en roept “Alle boeren zijn homo”. Raman wil de tegenstander beledigen en gebruikt daarvoor een van de meeste populaire scheldwoorden. Jeroen Borghs van koepelorganisatie Çavaria stelt een minder stigmatiserende vorm van schelden voor: “Ook al bedoelt u het niet slecht, of zelfs ironisch, het is dus beter om scheldwoorden als ‘homo’ en ‘neger’ niet in de mond te nemen (…) Zo versterk je de negatieve connotatie die eraan vasthangt. En mensen die wél homofoob of racistisch zijn, voelen zich alleen maar gesterkt in hun overtuiging. Kies dus beter een scheldwoord dat geen bepaalde groep mensen stigmatiseert, zoals klootzak.” Ik ken weinig van fair play maar woorden als klootzak gebruiken om je tegenstander te raken lijkt me niet bepaald een alternatief. Het is niet aan een woordvoerder van Çavaria om het scheldwoordenboek van voetbalhooligans samen te stellen.

Je kan niet ‘een beetje zwanger’ zijn
We moeten toch gewoon durven zeggen dat Raman zich onaanvaardbaar homofoob heeft gedragen, toch? Of durven we dat niet meer? Is homofobie plots relatief geworden? Wat Benito Raman deed is niet homofoob maar de supporters die hem toejuichen wel? Woorden als ‘homo‘ en ‘janet‘ doen elke dag nog mensen ineenkrimpen als ze die horen in voetbalstadions of op de speelplaats van scholen. Beetje raar ook om de woordvoerder van een belangenorganisatie voor holebi- en transgenderrechten te horen zeggen: “Ik denk niet dat hij dit heeft geroepen als een uiting van homofobie.” Wat is het verschil met jongeren die op straat dit soort taaltje uitslaan tegen homo’s? Zijn we dan niet meer voor het bestraffen van dit soort agressie?
Oerwoudgeluiden en Bananen
Net zoals het onversneden racisme zou geweest zijn als hij het woord ‘neger‘ of ‘makak‘ had gebruikt. Van racisme kennen ze ook wel wat in de voetbalstadions. Een op de vier Vlamingen vindt het niet racistisch dat op voetbaltribunes oerwoudgeluiden weerklinken wanneer een zwarte speler aan de bal is. Een recente enquête, die door iVox bij 1.020 Vlamingen werd afgenomen, toont aan dat ruim 60 procent van de Vlamingen die frequent naar het voetbal gaan al getuige was van een racistisch incident. Oerwoudgeluiden en bananen zijn vaste ingrediënten bij dit soort rituelen.
United we stand
Ik vecht al sedert mijn jeugd tegen homofobie en heb dat altijd gekoppeld aan de strijd tegen racisme. Dat is niet simpel en wordt ook niet altijd in dank afgenomen: er is homofobie bij de ‘allochtonen‘ en er is racisme bij holebi’s en transgenders. Maar het is de enige manier om dit soort opvattingen uit de maatschappij te halen. In een recente column zet Dyab Abou Jahjah de puntjes nog eens op de i: “De vrouw, de werkloze, de arme, de gehandicapte, de migrant, de homo, de zwarte, de Roma, de asielzoeker: ze ondergaan macht in veel verschillende vormen. Als de zaken uit de hand lopen, is het altijd hun schuld. Ze lokken het zelf uit, ze verstoppen zich in een slachtofferrol, zo luidt het. En als ze zich verzetten, zijn ze hysterisch, fanatici, radicalen.” Om het in voetbaltermen te stellen: United we Stand!
De Club grijpt in
Het was overwerken voor de communicatiejongens van KAA Gent, de ploeg van Benito. “KAA Gent wil zich dan ook verontschuldigen, in eerste instantie bij de holebi-gemeenschap in het algemeen en bij de eigen holebi-supporters in het bijzonder. KAA Gent verontschuldigt zich ook bij de landbouwgemeenschap die zich geviseerd kan voelen door deze totaal ongepaste uitlatingen. Tot slot verontschuldigt KAA Gent zich ook bij de supporters van Club Brugge en hopen we dat dit incident de goede verstandhouding tussen de clubs niet in het gedrang brengt.” Lang geleden dat we het woord ‘landbouwgemeenschap‘ nog mochten lezen. De club reageert niet enkel met woorden: “Voorts levert de club al jaren inspanningen om de speler in kwestie goed te begeleiden, niet alleen op sportief maar ook op psychologisch vlak; het is dan ook moeilijk te begrijpen dat hij toch nog herhaaldelijk in de fout gaat. Daarom heeft de club beslist om Benito Raman met onmiddellijke ingang voor onbepaalde duur te schorsen. Om Benito te helpen bij de verdere uitbouw van zijn carrière zal hij ook extra psychologische begeleiding krijgen om verdere incidenten, die een gevolg zijn van zijn jeugdige onbezonnenheid, te voorkomen.” Een zeer correcte reactie, die in de lijn ligt van een beleid dat ze eerder al (letterlijk) in de schijnwerpers zetten door het stadion met de regenboogkleuren te belichten.
Intussen bood Raman reeds aan om een groepsgesprek te voeren met jonge holebi’s via de holebiverenigingen Casa Rosa en Çavaria, lezen we in De Standaard. Goed zo Benito. De beste oplossing voor dit soort conflicten is nog altijd verzoening tussen dader en slachtoffer. En mogen we bij het volgende vergelijkbare racistisch incident evenveel media-aandacht en een even kordate aanpak door de betrokken ploeg?