“Het is geen missie, maar iets dat ik als volstrekt natuurlijk ervaar. De kans dat ik de wereld verbeter, is piepklein, maar toch probeer ik. Ik zou het mezelf kwalijk nemen mocht ik dat niet doen.” Conchita Wurst over zichzelf en de wereld.
Wild Girls on High Heels – Ik was toen net een contract bij een platenfirma kwijtgeraakt, en ik had allerlei muzikale plannen waar ik vooral geld voor nodig had. Eerlijk: ik had toen geen idee hoe het verder moest met Conchita. En toen kreeg ik dat voorstel van de televisie. Ik was er niet meteen dol op, maar ik moest in die tijd een hoop rekeningen vereffenen. ‘Vooruit dan maar‘ dacht ik, ‘je wordt er lekker voor betaald en je bent nooit eerder in Afrika geweest.’ (…) Voor de Himba waren alle deelnemers aan ‘Wild Girls’ buitenaardse wezens, die blonde meiden met zulke tieten net zozeer als ik.
De Himba waren op een onschuldige, onbevooroordeelde manier in me geïnteresseerd. Ze vroegen me: ‘Waarom heb je mannenarmen en het gezicht van een meisje? En die baard, wat heeft die te betekenen?’ Ze accepteerden wat ze zagen, maar ze waren er verwonderd over. Eén vrouw zei me dat ze ook wel zo’n baard zou willen. ‘Hoe kom je eraan?’ vroeg ze. Ik: ‘Hij komt gewoon uit m’n huid gegroeid.’ Zij: ‘O, dat wil ik ook! Wat moet ik daarvoor doen?’ En tegen die tijd hielden ze ook allemaal van mij: ze discrimineerden niet.
Travestie – Ik denk dat ik namens alle travestieartiesten spreek: wij springen omzichtig om met onze drag persona – wij hebben er respect voor, en we sollen er dus niet mee. Er mag op tijd en stond gelachen worden, maar een drag persona nemen we serieus. Ik dacht dan ook: ‘Natuulijk verdient Conchita een eigen leven, want ze moet méér zijn dan alleen maar Tom Neuwirth in travestie.’ Ik hou van Latijns-Amerika en van de Spaanse cultuur, vandaar Colombia als geboorteplaats voor Conchita. Maar jammer genoeg stelt m’n Spaans niets voor, en daar moest ik een oplossing voor vinden. Toen heb ik maar bedacht ze in in Duitsland was opgegroeid. Er een beetje mysterie omheen spinnen is natuurlijk ook deel van het spel.
Wurst – Mensen houden dingen graag gescheiden om ze beter te kunnen begrijpen, en daarom vragen ze me vaak: ‘Je komt op voor tolerantie – een ernstig onderwerp – en toch heb je een gewild grappige naam: Concita Wurst. Hoe rijm je dat?’ Het klinkt altijd alsof ik tegen een ongeschreven wet heb gezondigd. Wel, ik ben én ernstig én komisch. Alle dragqueens die ik ken, zijn grappig en geestig, maar hebben ook iets te vertellen. Zodra je in travestie bent, kom je, zeker in deze tijd, in een situatie terecht die een politieke lading heeft – travestie is haast vanzelf een maatschappelijke positiebepaling. Het gebeurt dan ook vaak dat een dragqueen zich moet verdedigen, omdat ze, of ze dat nu wil of niet, altijd iets lijkt uit te lokken. Alleen maar door haar verschijning.
Jongen in meisjeskleren – In mijn familie wist iedereen dat ik me graag in meisjeskleren vertoonde, en daar maakten die mensen geen punt van. Mijn grootmoeder heeft mij er zelfs altijd in gesteund, hoe jong ik ook mocht zijn. Als ik geen meisjeskleren of meisjesachtige kleren kreeg in de winkel, zette ik het meteen op een oorverdovend krijsen – jazeker, ik was een etter – en dan zei mijn grootmoeder al snel: ‘Koop die rok voor hem, dat we eindelijk naar huis kunnen!’ Vaak speelden mijn grootmoeder en mijn moeder het spel ook mee: ‘Ben je van plan die jurk meer dan één keer te dragen, en zo niet, mogen wij hem dan eens aantrekken?’ Mijn vader deed alsof hij het niet zag, denk ik. Hij bemoeide er zich liever niet mee.
Homo –Het bracht me in de war. Toen ik begon te beseffen dat ik homo was, hield ik niet van mezelf. Ik dacht: ‘Er is iets vreselijks met me aan de hand.’ Zoals de meeste mensen ben ik in een wereld opgegroeid waarin heteroseksualiteit zodanig voor de hand ligt dat het zelfs de onbetwiste norm is. Op dat gebied is er nauwelijks iets veranderd, vrees ik. Jongens horen te voetballen, en daarmee uit.
Zelfmoord – Die gedachte is nooit in me opgekomen, hoe moeilijk ik het ook had. Ik wilde vooral geen slachtoffer zijn. Ik weet dat veel jonge homo’s het nog aanzienlijker moeilijker hebben gehad dan ik. Ik mag dan wel in een veeleer conservatief milieu zijn opgegroeid, maar toch hebben mijn ouders mij altijd gezegd: ‘Je moet datgene doen waar je echt van houdt, en je moet zijn wie je echt meent te zijn.’
Israël – Ik weet dat Israël een erg grote en vitale LHBT-gemeenschap heeft die niets te maken wil hebben met de politiek van het land.
Tolerantie – Tolerantie is volgens mij meer dan alleen maar verdraagzaamheid. In mijn optiek komt tolerantie neer op: meer vrijheid. De vrijheid om te houden van wie je wil houden, en natuurlijk ook vrijheid van meningsuiting, die altijd en overal los moet staan van religie. Ik ben me ervan bewust dat het begrip ‘tolerantie’ ook een bittere bijsmaak heeft: als je over iets zegt dat je het ‘tolereert’ klinkt dat altijd alsof je verdraagzaamheid eigenlijk een gunst is. kortom, tolerantie is gewoonweg niet genoeg. Het gaat me om acceptatie, totale aanvaarding. (…) Een week of drie na het Eurovisiesongfestival hadden de Europese verkiezingen plaats. De rechtse partijen gingen er overal met grote sprongen op vooruit, vooral in het Verenigd Koninkrijk. Terwijl Europa op het Eurovisiesongfestival toch voor diversiteit had gestemd, en voor vrijheid – progressief dus. Voor mij was dat een hoopvol teken. (…) De internationale homobeweging is sterk en weerbaar, maar de conservatieven worden conservatiever. Het schokt me als ik merk hoe conservatief jonge mensen van nu zijn, en niet alleen op het gebied van gender. Veel mensen, en niet alleen Russische politici, zijn het roerend eens met die zogenoemde antihomowet.
Optreden in Rusland – Ik zou er in de eerste plaats voor mijn fans optreden, want ik weet dat ik veel Russische fans heb. Maar ondertussen zou ik iedereen luidkeels laten weten dat ik in Rusland ben. Hier in Oostenrijk ben ik niet bang voor gaybashing, maar in Rusland zou ik er wellicht wel voor vrezen, als zal de gedachte ‘Hier ben ik! Wie doet me wat?’ altijd wel de bovenhand halen. Ik sta in de publieke belangstelling, ik ben een béétje beroemd, ik ontmoet veel mensen, en altijd zal ik mijn bekendheid gebruiken om het publiek op menslievender gedachten te brengen en voor mensenrechten en dus ook voor homorechten op te komen. ’t is geen missie, maar iets dat ik als volstrekt natuurlijk ervaar. De kans dat ik de wereld verbeter, is piepklein, maar toch probeer ik. Ik zou het mezelf kwalijk nemen mocht ik dat niet doen. En ik blijf, ondanks alles denken: ‘We zijn op de goede weg.’
Bron: Humo 5 augustus 2014
Lees ook: Het nieuwe vriendje van Mark Demesmaeker
Holebiplus 