De Mohammedcartoons en de film “The Innocence of Muslims” brachten duizenden boze moslims op de been. Ze pikken het niet dat hun geloof het voorwerp is van spot. Hebben moslims gevoel voor humor?
De Standaard sprak met twee Australische stand-upcomedians die in Antwerpen een voorstelling gaven (“Fear of a brown planet“) voor een grotendeels Marokkaans publiek. “Die video is gemaakt om te provoceren en te confronteren,” zegt Nazeem Hussain, “maar dat is zeker niet de onderliggende oorzaak van de rellen en het geweld in sommige moslimlanden. Dat filmpje triggert gewoon de frustratie van mensen die in armoede leven en systematisch onderdrukt worden. Wij kunnen ons dat nauwelijks voorstellen, wij leven in luxe en comfort, maar die woede is daar latent aanwezig.”
“Natuurlijk keur ik het geweld en de moorden niet goed, maar ik begrijp wel hoe die film een katalysator kan zijn van dat ongenoegen. Het is ook niet de enige provocatie. Ik hoor in de comedyclubs voortdurend aanstootgevende grappen over de islam, en op het internet staan honderden beledigende filmpjes. Het is heus niet zo dat de moslims voor elke futiele grap of opmerking de straat opgaan, en ik vind dat persoonlijk ook niet nodig.”
Grappen over de profeet?
Aamer Rahman: “Waarom zou ik lachen met onze eigen cultuur? Waarom zou ik mezelf neerhalen om jou te plezieren? Ik weet dat mainstream comedy nadrukkelijk antireligieus is, maar ik maak geen grappen over de dingen waar ik trots op ben. Ik wil met mijn comedy dingen uitdrukken die anderen niet uitdrukken. Er zijn al genoeg mensen die grappen maken over de islam, dus daar hebben ze mij zeker niet voor nodig.” Hussain: “Ik lach gewoon met alles wat ik zelf grappig vind. En ik kan meestal niet lachen met seksistische of homofobe grappen, die hier vaak gelden als symbolen van de vrije meningsuiting. Ik verkies grappen die iets vertellen over de werkelijkheid, met een intrinsieke waarde, ook in mijn eigen show. Provoceren om te provoceren doe ik niet, en je zult me ook zelden horen vloeken op het podium.”
“Is het ironie dat moslimcomedians met die manier van werken wel eens kunnen voldoen aan een behoefte bij een groot deel van het witte publiek: de mensen die even grote afkeer hebben van gore grappen als hun islamitische medeburgers?” vraagt Karel Michiels van De Standaard zich af. “Ik denk inderdaad dat een groot deel van het publiek de buik vol heeft van seks-, drugs- en alcoholgrappen”, bevestigt Rahman. “Niet omdat ze zich gekwetst zouden voelen maar omdat ze die humor vervelend vinden. Veel mensen zijn opgelucht dat wij dat soort grappen niet maken, en delen onze interesse in de oorlog in Afghanistan en andere maatschappelijke problemen.”
Witte mensen
Hussain: “Ik merk dat sommige witte mensen moeite hebben met die term, witte mensen. Er zijn Aziaten, en bruine mensen, en zwarte mensen, maar zelf willen ze liever niet benoemd worden. Voor mij is het gewoon een woord om een bevolkingsgroep te omschrijven. Er zit niets denigrerends in. Als we al aanstootgevend zouden zijn, is dat omdat we dingen zeggen die nog nooit gezegd zijn op een podium. Voor ons, bruine mensen, gaat het om dagelijkse conversaties, maar plots zeggen witte mensen dat we geen grappen mogen maken over hen. Terwijl witte comedians wel grappen mogen maken over ons. ik ben niet bereid om op dat vlak compromissen te sluiten. Comedy is een avontuur in eerlijkheid. Zolang je eerlijk bent, en wat je zegt uit jezelf komt, kan niemand je vertellen wat goed en fout is.”
De lachende moskee?
Wij hebben in Vlaanderen leren lachen met het geloof in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. Komt er ook zo’n periode voor de moslims? “Geen sprake van”, zegt Aamer Rahman. “Mislims breken niet met hun geloof en traditie. In het westen verwacht men misschien dat wij in de toekomst steeds meer afstand zullen nemen van de religie, zoals hier ook is gebeurd. Ik kan je verzekeren dat de moslims die weg nooit zullen opgaan.”
Bron: De Standaard 29 september 2012
Holebiplus 