Naam: onbekend
Beroep: scholier
Seksuele voorkeur: homo
Religie: katholiek
Doodsoorzaak: zelfdoding onder druk van Mgr. Léonard
Beroep: verstekeling
Seksuele voorkeur: onbekend
Religie: onbekend
Doodsoorzaak: uitputting
Naam: Iliaz Tahiraj
Beroep: MIVB-controleur
Seksuele voorkeur: vermoedelijk hetero
Religie: Moslim
Doodsoorzaak: geweld
Naam: Ihsane Jarfi
Beroep: Verkoper
Seksuele voorkeur: homo
Religie: Moslim
Doodsoorzaak: geweld
Twee doden zonder naam
De anonieme scholier die zelfmoord pleegde omdat hij de homofobie in zijn omgeving niet meer aankon. Het soort homofobie dat je kop binnensijpelt via de lessen godsdienst. Dergelijke doden zijn enkel statistisch, meestal komen we hun naam niet te weten. We weten dat Mgr. Léonard dat soort doden op zijn geweten heeft. De zelfmoordcijfers bij LGBT-jongeren komen niet uit de lucht vallen. Léonard roept niet op om homo’s te vermoorden. Zijn aanpak is geweldloos of liever: hij laat het geweld door de slachtoffers zelf plegen. Op zichzelf. Léonard heeft schone handen.
De tweede anonieme dode crepeerde in een container op de grote oceaan. Ook zijn naam is onbekend. Hij was op weg naar een beter leven. Dat dacht hij tenminste.
De derde dode heet Iliaz Tahiraj. Zijn collega’s van de MIVB grepen zijn overlijden aan om de regering zwaar onder druk te zetten. ze hielden voet bij stuk tot ze resultaten zagen. Als werknemers bij het openbaar vervoer kunnen ze dat.
“Onze dode”
De vierde dode is pas begraven. Zijn naam is Ihsane Jarfi. Hij wordt door de LGBT-beweging geclaimd als ‘ons eerste dodelijk slachtoffer van homofoob geweld’. Maar wacht eens even… hij was ook allochtoon en moslim. Zijn broer wijst terecht op racisme als mogelijk motief. In welk hokje moeten we hem nu eigenlijk onderbrengen? Het is moeilijk om mainstreammedia wakker te schudden voor het gevaar van racisme en islamofobie. Vormen van uitsluiting in ‘moslimlanden’ ver weg lijken belangrijker dan discriminatie van moslims in eigen land. Echt veilig kan je dit land ook niet noemen. Fourat Ben Chikha reageerde op Facebook: “En ik die dacht als ‘allochtone homo’ dat we het geluk hebben om in België te leven. Dat we hier tenminste niet moeten vrezen voor ons leven. Ik hoop dat bij deze dat de urgentie bij onze beleidsmaker eindelijk is ontwaakt want Ishane zal nooit meer kunnen ontwaken.”
Iedere dode zit in een hokje. Als het meevalt komen bij hun overlijden mensen die ook in dat hokje zitten op straat om te protesteren. Met wisselend succes. Na enkele dagen verdwijnen ze weer. Dat wordt netjes georganiseerd en geregeld. Iedereen houdt zich meestal aan die regeltjes. Behalve dan misschien de MIVB-werknemers. Die begrepen dat het volgen van de regeltjes meestal niet tot resultaten leidt in dit soort situaties.
Geweld is troef
De wereld lijkt alsmaar gewelddadiger te worden. De oorzaken zijn niet ver te zoeken. Guy Tegenbos schreef: “Men moet ook de relatie durven zien met de groeiende ongelijkheid in onze steden. De wetenschap leert: hoe meer ongelijkheid in een samenleving, hoe groter de drang in sommige groepen om andere groepen als ‘nog minder-waardiger’ te bestempelen en erop te schoppen. Verminder dus ook de ongelijkheid.”
Paul Verhaeghe, klinisch psycholoog en psychoanalyticus aan de UGent ziet het zo: “De financiële gevechten tussen de eurolanden illustreren wat het met mensen doet. Solidariteit wordt een kostbare luxe en moet de plaats ruimen voor tijdelijke coalities met als voornaamste zorg dat men er meer winst uit haalt dan de anderen. Diepgaande sociale banden met collega’s zijn daardoor uitgesloten, een emotionele betrokkenheid bij het werk zelf is er nog nauwelijks en al helemaal niet meer bij het bedrijf. Pesten was vroeger een probleem op de scholen, nu is het volop aanwezig op de werkvloer, als een typisch symptoom van onmacht. Onderhuids leeft er angst, van faalangst tot ruimere sociale angst.”
Wat doen wij?
Zaterdag is het Pride en dan is het aan de LGBT’s om uit hun hokje te komen. Ze zullen dat massaal doen en ze zullen hun woede uitschreeuwen. Daana gaan ze feesten en op zondagavond kruipen ze terug in hun hokje. Of ze staan zondag op tijd op en trekken naar Luik, waar een protestactie plaatsvindt onder de slogan: Liège crie contre l’homophobie Onze vertegenwoordig(st)ers zullen later ontvangen worden door de premier. Dat kon hij echt niet meer uitstellen, zeker omdat de moord op Ihsane vlak voor de pride gebeurde. Hij moet zich daar immers ook nog kunnen vertonen zonder al teveel gezichtsverlies. Veel druk zal de LGBT-beweging niet kunnen zetten. Holebi’s en transgenders kunnen immers de hoofdstad maar enkele uren lam leggen en dat is een groot verschil met de MIVB-mensen. Het zou geweldig zijn moest het personeel van de MIVB ons bijspringen en mee actie voeren tegen het geweld dat LGBT’s overkomt. Maar dan moeten we wel en en ander herdenken. Dan moeten ook wij uit ons hokje komen als een ander deel van de bevolking met geweld geconfronteerd wordt. Voorlopig gebeurt dat niet en dat is jammer.
“Onze premier”
Stel dat Di Rupo op zijn afspraakje met de LGBT-beweging ook het personeel van het openbaar vervoer, asiel-actvisten, jongerenbewegingen en leden van de allochtone organisaties voor zijn deur ziet staan. Hij zou dan moeten luisteren naar iedereen die geconfronteerd wordt met geweld en hij zou verplicht zijn om een beleid te bedenken dat niet de symptomen, maar de werkelijke oorzaken van dat geweld aanpakt. Dat is meer dan “Hoe kunnen we meer blauw op straat krijgen?”
Op de pride zal het thema Zichtbare Burgers centraal staat. Hopelijk wordt daar ook iets gezegd over die andere drie doden.