Je zou het bijna gaan denken als je sommige reacties leest op de actie van Movement X. Op 15 november, de dag dat Sinterklaas zijn blijde intrede deed in Antwerpen,werd er actie gevoerd tegen het racisme in de figuur van Zwarte Piet. En wat doet de N-VA? Die sleuren er de homo’s bij.
Er werd door Movement X een ingebrekestelling afgegeven op het stadhuis: “Als verzoekende partijen willen we allereerst benadrukken dat we het idee achter de Sinterklaasviering genegen zijn. Het is een feest waarbij Sinterklaas kinderen in een warme en familiale sfeer verblijdt met geschenkjes en lekkers. Waar wij als verzoekende partijen echter wel ernstige bedenkingen bij hebben is de hedendaagse invulling van de figuur van Zwarte Piet die naast de goedheilig man een centrale rol speelt in het kinderfeest. Er kan niet omheen dat in de figuur van Zwarte Piet racistische elementen uit een koloniaal verleden aanwezig zijn.”
Movement X, de (nieuwe) beweging waarvan Dyab Abou Jahjah het gezicht is, volgt al een tijdje de discussie over Zwarte Piet die in Nederland aan de gang is. Ze vonden het tijd om het debat ook in Vlaanderen (behalve in Nederland en Vlaanderen is er nauwelijks sprake van de figuur van Zwarte Piet) een zetje geven. Via een ingebrekestelling willen ze het stadsbestuur dwingen tot een standpunt. Daarmee volgen ze een procedure die vergelijkbaar is met wat in Nederland gebeurde. De actie maakte flink wat reacties los. En dat was ook te verwachten na wat we in Nederland hadden meegemaakt. Dyab Abou Jahjah – die bij het afgeven van de brief niet eens aanwezig was – kreeg zelfs een doodsbedreiging. En verder nam bijna iedereen het op voor ‘onze’ Zwarte Piet. Cynisch eigenlijk want heel wat van diezelfde mensen willen liefst zo weinig mogelijk echte Afrikanen in dit land.
De Antwerpse burgemeester Bart De Wever (N-VA) liet snel weten dat hij “geen vragende partij is om het debat rond Zwarte Piet te importeren uit Nederland.” Kijk, waarom verwondert mij dat niet? Liesbeth Homans zei toch ook al dat racisme relatief is? En als er al een probleem zou zijn dan zullen ‘ze’ het zelf wel gezocht hebben. Intussen laten ze zich bij de N-VA nu en dan eens goed gaan, ook als het over ‘zwartjes‘ gaat. N-VA-ex-kamerlid Minneke De Ridder voerde onlangs haar eigen ‘zwarte piet‘ actie: ze zette op haar facebookpagina een gemanipuleerde foto uit een folder van winkelketen Zeeman.
“Aap of beer…”, waarbij die aap een Afrikaans kindje is. Jolijt op Facebook: 41 mensen vonden het leuk, 3 deelden de foto en een twintigtal keren werd positief commentaar geleverd. Iemand kwam er evenwel achter dat Minneke De Ridder een folder van Zeeman verknipt had. Na een artikel op de website van het Antifascistisch Front noemde N-VA-woordvoerder Joachim Pohlman de oefening van De Ridder ‘ongepast‘ maar voegde er aan toe dat het “niet met verkeerde intenties” is gebeurd. Nu ja, ik moet de eerste racist nog tegenkomen die toegeeft verkeerde intenties te hebben. 
Intussen lazen we bij staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken dat hij asielzoekers op hun ‘economische waarde’ gaat beoordelen. Wat tot een cynisch maar scherp artikel leidde van Youssef Kobo: “Jij kan onmogelijk een racist zijn. Jij hebt net een partijgenoot van Congolese origine meegenomen naar een Kamercommissie. Meer nog, hij mocht naast jou komen zitten en jullie gingen samen op de foto.”
Gelukkig vergeet de NVA de homo’s niet!
Bij de N-VA vonden ze dat ze Movement X toch maar eens moesten natrappen. Dat gebeurde in een opiniestuk van Fons Duchateau, N-VA-schepen van inburgering in Antwerpen. En plots… duiken de homo’s op: “Eén van de groepen die Abou Jahjah lijkt te vergeten in de opsomming, zijn zij die gediscrimineerd worden op basis van hun seksuele voorkeur. Nochtans een klassieker voor burgerrechtenbewegingen. En terecht. Anno 2014 worden mensen nog steeds aangevallen in onze straten omwille van hun geaardheid. Een eerlijke vergetelheid van Dyab en zijn Movement? Of een bewuste keuze om de eigen achterban niet voor het hoofd te stoten? Ik vermoed heel erg het laatste.” Plots worden homo’s voor de N-VA superbelangrijk. Wie geen aandacht besteedt aan homorechten moet voor de rest ook maar zwijgen, zo klinkt het bij de N-VA.
Enkel nog homofobie bij moslims?
Duchateau schrijft dat Movement X niets rond holebi’s en transgenders doet als “bewuste keuze om de eigen achterban niet voor het hoofd te stoten”. Die bewering past perfect in het N-VA-dogma dat homo- en transfobie louter een probleem van ‘moslims‘ is. Dat is klinkklare onzin maar men blijft het herhalen. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat het brede publiek nog steeds afkering staat van (voorzichtige) uitingen van homoseksualiteit. Zo leren wet dat 70% gelijke rechten ondersteunt voor homokoppels, bijvoorbeeld op het gebied van erfrecht. Maar als het op zoenen aankomt zijn ze een stuk minder enthousiast. Een zoen op de wang? Moet kunnen als je het een heterokoppel ziet doen, zegt 95%. Doen twee mannen dat, dan blijft de teller steken op 55%. Bij twee vrouwen is dat 72%. In 2011 wees sociaal psycholoog Alexis Dewaele er op dat bij een bevraging van de Vlaamse Overheid over de aanvaarding van homoseksualiteit bijna negen op de tien Vlamingen zegt dat holebi’s hun leven moeten kunnen leiden zoals zij dat willen. Maar niet te zichtbaar, graag, want vier op tien bevraagden vindt het walgelijk dat mannen elkaar in het openbaar zoenen.
De N-VA en homorechten
Fons Duchateau vergeet en verzwijgt dat er aan de reeks homo- en transfobe incidenten in zijn partij geen einde komt. Er was de lokettenuitspraak van Bart De Wever waarin hij homo’s in dezelfde zak steekt als moslima’s met een hoofddoek. Er was het buitenpesten van transgenderactviste Soffia Moës uit de partijafdeling in Tongeren. Tom Lanoye bekloeg zich in Humo over de homofobe mails die hij van N-VA’ers krijgt: “De Wever zelf mag dan niet homofoob zijn, een belangrijk deel van zijn flamingantische kerkfabriek is dat wél. Of hoe zou hij fijnzinnigheden als ‘Hoe was het toeven in het hol van Elio?’ of ‘Gij zijt geen Antwerpenaar, gij wilt alleen een lul in uw gat’ interpreteren?” En dan was er ook nog het verbazende nieuws dat Matthias Storme door de N-VA werd gedropt in het bestuur van het Interfederaal Centrum voor Gelijke Kansen en Bestrijding van Discriminatie en Racisme. De professor zal het daar zeker heel goed doen want hij beweert al jaren dat wetten die discriminatie bestraffen ondemocratisch zijn en dat hij die zo snel mogelijk wil afschaffen. Theo Francken is intussen staatssecretaris voor Asiel en Migratie. Kort na zijn aantreden kregen we een email te zien waarin hij botweg zegt dat holebi’s alles al bereikt hebben. De N-VA heeft niemand lessen te leren over homofobie. De eigen stal uitmesten lijkt me een beter idee.
Movement X en homorechten
Hoe zit het nu met Movement X en de verhouding tot haar achterban? In tegenstelling tot de N-VA sluit deze beweging geen mensen uit omdat ze homo of transgender zijn en zitten er in het bestuur geen mensen die de antidiscriminatiewet willen afschaffen. In de beginselverklaring luidt het: “Wij zijn een burgerrechtenbeweging die de nieuwe demografische realiteit complexloos omarmt en die strijdt tegen alle vormen van discriminatie op basis van afkomst, religie, sociaal-economische positie, gender, klasse of nationaliteit. Wij staan voor een radicale invulling van de democratie en strijden tegen elk bestel dat geen afspiegeling is van de nieuwe demografische samenstelling van Europa.”
Je zou kunnen opmerken dat er na ‘gender‘ ook nog seksuele geaardheid had kunnen staan. Op de kritiek dat Movement X geen aandacht heeft voor discriminatie omwille van seksuele voorkeur antwoorden ze: “Je kan natuurlijk ook de vraag stellen waarom we niets tegen de opwarming van de aarde deden, of een actie voor de invoering van een vermogensbelasting of een sensibiliseringscampagne rond dierenrechten.” In dezelfde tekst wordt ook gemeld dat Movement X intussen samenwerkt met Merhaba. Movement X is een een jonge beweging die blijkbaar geacht wordt met alles tegelijk bezig te zijn. Ze reageren daar terecht op: “Wel, we kunnen je niet garanderen dat alle leden zich altijd even vurig en passioneel zullen engageren voor alle thema’s tegelijkertijd. Want als activisten en mensen zijn we niet neutraal. We zijn allemaal verschillende mensen met onze eigen netwerken, interesses en passies.”
çavaria en de strijd tegen racisme
Is çavaria, koepelorganisatie van de holebi- en transgenderbeweging duidelijker als het over hun engagement tegen racisme gaat? Veel meer dan ‘çavaria komt op tegen elke vorm van discriminatie’ geraken ze daar ook niet. Zo lang ik activist ben in de holebi- en transgenderbeweging pleit ik er voor om op een actieve manier tegen racisme en seksisme te vechten binnen de eigen beweging en de anti-racistische beweging zoveel mogelijk te ondersteunen. Maar er is nog een lange weg te gaan. Het is ook nog maar recent dat çavaria er bewust voor gekozen heeft om ook transgenders op te nemen in haar werking. Dat was een belangrijke stap vooruit. çavaria neemt het op voor mensen die gediscrimineerd worden omwille van hun seksuele geaardheid of hun genderidenditeit. De volgende logische stap is dat ze dat ook gaan doen voor mensen die gediscrimineerd worden wegens huidskleur of religie.
Het is çavaria één keer gelukt om naar aanleiding van de internationale dag tegen het racisme een persbericht de wereld in te sturen waarin de strijd van holebi’s en transgenders aan de strijd tegen het racisme gelinkt worden: “We kennen de mechanismen van uitsluiting en afwijzing, het gereduceerd worden tot je anders zijn, het beoordeeld worden omwille van je identiteit. En vanuit dat inzicht vinden we het logisch dat we opkomen tegen racisme en elke andere vorm van discriminatie, en meestrijden voor openheid en respect voor iedereen.” Dat is intussen meer dan twee jaar geleden. Het zou mooi zijn om daar een jaarlijkse gewoonte van te maken.
Doorbreek de barrières
Ik zag zaterdag de film Pride over holebi’s die in de jaren ’80 in London steun ophalen voor de stakende mijnwerkers. De soms moeilijke relatie tussen beide groepen is goed vergelijkbaar met spanningen tussen holebi’s en mensen met buitenlandse roots. De activist die de actie voorstelt krijgt op een bepaald moment te horen: “Wat hebben die mijnwerkers ooit voor ons gedaan? Ik ben afkomstig uit die streek en ik ben al jaren niet meer thuis geweest omdat de homofobie daar zo groot is.” Een linkse activist gaat daartegen in en vertrekt van de gemeenschappelijke problemen. Toen waren dat het politiegeweld, de (homofobe en stakingsvijandige) media en de vijandigheid van de regering, zowel tegen holebi’s als tegen de mijnwerkers. Maar ook bij de mijnwerkers zelf was er tegenstand. In beide gemeenschappen had je toen voldoende doorzetters en het lukte. De solidariteit kwam tot een hoogtepunt toen een grote groep mensen uit de mijnbekkens deelnamen aan de pride in London. Pride is geen tearjerker voor nostalgici. De boodschap van solidariteit die toen rond ging is nog altijd springlevend. Movement X kreeg van iemand het verwijt dat ze zich als ‘Arabieren‘ mengen in een debat over ‘zwarten‘. Hun reactie daarop is: “Als je die lijn doortrekt mogen heteromannen zich ook niet verbonden voelen met de strijd tegen homofobie, want volgens cijfers van de Nederlandse politie zijn het voornamelijk blanke mannen die zich schuldig maken aan homofobe daden. In dezelfde illogica zou een atheïst zich ook niet mogen bekommeren om islamofobie en Schindler zou ook geen joden mogen redden uit de klauwen van Duitse nazi’s omdat de joden vooral door de Duitsers werden uitgemoord.”
Holebiplus 
