Het is een traditie aan het worden. Elk jaar rond deze tijd kruipt een man (vrouwen heb ik nog niet gespot in deze) die toegang heeft tot een krant of tijdschrift in de pen. Niet om een warme oproep te doen de tienduizenden deelnemers aan de Pride te vervoegen, maar om daarover zijn ongenoegen uit te spreken. Het schotschrift van dit jaar staat wel op een heel onverwachte plaats.
Ik heb het ondermeer over Peter Casteels, Bert Vermeire en Oscar van den Bogaard. Deze laatste maakte zich trouwens niet alleen druk over de Pride, maar ook nog over het initiatief van enkele boekhandels om een reeks boeken met homoseksuele inslag op één plank te verzamelen zodat de lezer er makkelijker bij kon. Daar heeft die man dus een volledige column vol ergernis over geschreven. Er lopen rare mensen rond op deze wereld.
We hebben dit jaar een primeur. Het stukje vol schimpscheuten tegen de Pride staat niet in De Standaard maar op de website van Zizo, het achtenswaardige en intussen ook gratis verkrijgbaar salontafelblad van de koepelorganisatie çavaria. De redactie besliste om homo’s van de vier partijen die in een van de Belgische regeringen zitten afwisselend de kans te geven om hun ideeën te laten stromen op de onlineversie. De gelukkigen zijn Bruno De Lille (Groen), parlementslid Jan Roegiers (sp.a), ondernemer Lorin Parys (Open Vld) en parlementslid Piet De Bruyn (N-VA). Een soort rubriek zoals we vroeger op TV de regeringsmededelingen hadden. Op de VRT zijn die regeringsmededelingen al lang afgeschaft, Zizo haalt de formule van onder het stof.
VLD-wonderboy Lorin Parys mag de spits afbijten. Titel van zijn column: Werkt de Gay Pride averechts? Laat u niet misleiden door het vraagteken. Het is hem menens. “Pluimen in hun gat” – “De norm haalt het nieuws niet, de uitzondering regeert” – “met plaatsvervangende schaamte naast mijn ouders op de bank” … En de Pride heeft de “verovering van de hearts & minds” tegengehouden.
Na het lezen van de vijf eerste paragrafen weet je het wel. Je voornemen om zaterdag eens goed uit de bol te gaan smelt als sneeuw voor de zon en je wordt vervult met schaamte. Het regenboog-t-shirt dat je speciaal bent gaan kopen om er op de Pride Bart De Wever mee te provoceren ligt daar als een gevaarlijk hoopje textiel naar jou te lonken. Je gooit het snel terug in de kast.
Maar geef vooral de schuld niet aan onze Lorin Parys. Zo slim is hij wel. De laatste paragraaf staat bol van de algemeenheden zoals enkel een liberaal ze kan bedenken: uiteraard is hij niet tegen de Pride want hij is voor de vrije meningsuiting. En we moeten gewoon onszelf zijn, dan zullen de mensen ‘dat beeld met pluimen‘ wel vergeten. Ik een pleidooi tegen de Pride gehouden? Hoe komt U daarbij? U heeft mij volledig verkeerd begrepen!
Karikatuur
Laten we eens proberen om Lorin Parys wat beter te begrijpen. Ik geef U enkele quotes uit zijn column en zet er naast wat de LHBT-beweging daarover denkt. Ik baseer mij daarvoor op het eisenplatform van çavaria, dat meteen ook het platform van de jaarlijkse Pride is. Lorin heeft die tekst duidelijk niet gelezen, of hij houdt er liever geen rekening mee. Het is immers gemakkelijk om van een manifestatie een karikatuur te maken en die karikatuur daarna af te breken. Dat is ook het niveau van zijn column. Het is een bekende tactiek om de eisen van een beweging onder de mat te vegen en te focussen op wat in het oog springt: bij een betoging zijn dat meestal de ‘rellen‘, bij de Pride zijn dat de ‘pluimen‘.
“Moeten homo’s zich zo nodig als anders profileren terwijl we net vragen om net als alle anderen behandeld te worden?”
Lorin Parys vergist zich. De LHBT-beweging vraagt helemaal niet om net als alle anderen behandeld te worden. Ze vraagt juist respect voor de verschillen. We willen dat de maatschappij verandert met als doel om holebi’s en transgenders een beter leven te verzekeren. Een essentieel punt daarin is de kijk op gender. De meeste vormen van discriminatie komen immers niet voort uit uit onze seksualiteit die verschillend is, maar uit het ‘afwijkend gedrag‘ dat we vertonen en dat botst met de norm. In het eisenplatform staat daarover: “Het niet aanvaard worden als holebi en het niet aanvaard worden als gendervariant persoon hebben beide te maken met maatschappelijke normen omtrent mannelijkheid en vrouwelijkheid. Er is nood aan voorlichting en sensibilisering over het genderthema.” We kunnen het niet direct aan U zien meneer Parys, maar velen onder ons zijn niet helemaal zoals ‘alle anderen’. Ik kan U het artikel over seksueel burgerschap aanraden.
“Is het überhaupt wel een efficiënte strategie voor de homobeweging om militant op de barricaden te gaan staan?”
Daarop kan ik volmondig ‘Ja’ antwoorden. Kijk meneer Parys. Als U en uw partner intussen de kans krijgen om als echtgenoot én opvoeders van twee kinderen door het leven te gaan dan ligt dat aan de inspanningen van de door U zo verfoeide barricadenichten. Enkele voorbeelden.
In 1997 was het reduceren van de Pride tot een oefening ‘aapjes kijken’ ook al een probleem. We hebben toen de tien belangrijkste punten van het eisenplatform op reuzengrote spandoeken gezet. Zo kon niemand er nog naast kijken. Alleen al het vinden van dragers voor die constructies vroeg om een flinke dosis militantisme en barricadengedrag. Het is ons gelukt. De Pride van 1997 was ook nog om een andere reden historisch: het was de eerste na het uitbarsten van de affaire Dutroux, die naast een verontwaardiging over het manke functioneren van het gerecht ook een golf van seksuele verpreutsing had veroorzaakt. Vooral in Wallonië was het effect daarvan te merken.
Pride-voorzitter Chille Deman (hier op de foto tijdens de pride van 2012) zei toen in de RAF-nieuwsbrief van mei 1997: “Sinds de affaire Dutroux kruipen de Waalse homo’s terug in de kast. Ze zijn als de dood om bijvoorbeeld op televisie te komen. (…) De goede opkomst betekent een stevige riem onder het hart van de Waalse homobeweging. Daarenboven ben ik erg blij dat we geen twee jaar hebben gewacht hebben met de organisatie van de Gay Pride. We hebben bewezen voor onze rechten op te komen ondanks de affaires Dutroux en Di Rupo.” Waar zaten de politici dat jaar? Op enkele moedigen zoals Guy Swennen bleven ze allemaal thuis. De Pride werkte dat jaar, om het met de woorden van Lorin Parys te zeggen ‘averechts‘ voor hen. Gelukkig waren de barricaden goed gevuld met mensen die tegen de stroom durfden ingaan.
Een doodskist
In 1998 voerde het Roze Aktiefront (RAF) tijdens de Pride een actie rond het wetsvoorstel Willems-Landuyt dat in mei 1996 was ingediend met de bedoeling tot een wet te komen die de discriminatie omwille van seksuele geaardheid verbiedt. De tekst werd de inzet van een hopeloos getouwtrek tussen SP.A en CD&V. De CD&V won het pleit en het wetsvoorstel dreigde begraven te worden. Het RAF had een groot bord gemaakt met daarop “De regering begraaft anti-discriminatiewet” gevolgd door een grote doodskist. Een nep-kardinaal en pastoor deelden overlijdensberichten uit. De kist werd geflankeerd door twee vlaggen: eentje van de SP.A en eentje van de CD&V. Uit grote luidsprekers klonk het requiem van Mozart. En neen, SP.A en CD&V waren niet blij met deze ingetogen maar duidelijke boodschap. Maar zo werd voor iedereen duidelijk dat politici nu en dan een schop onder hun kont nodig hebben. De Standaard blokletterde: “Roze feest met zwart lintje”.
Nog een doodskist
In 2012 was het helaas geen actie van de beweging, maar de moord op Ihsane Jarfi die de politieke wereld dwong om over de brug te komen. De moordenaars hadden cynisch genoeg hun datum niet beter kunnen kiezen. Ihsane werd vermoord op 22 april. Datum van de Pride was 12 mei. De berichtgeving over homofobe agressie en geweld was al meer dan een jaar aan de gang. Di Rupo en zijn regering haastten zich dan ook om voor de Pride maatregelen te beloven. Die zouden uiteindelijk pas worden bekendgemaakt eind januari 2013. Dezelfde regering had minder dan 24 uur nodig om haar steun aan de bombardementen op Libië te beslissen. (foto: de begrafenisplechtigheid van Ishane in de Moskee).
“Dus zat ik elk jaar in mei met plaatsvervangende schaamte naast mijn ouders op de bank te kijken naar het journaal. Want elk jaar in mei sloeg een bont feest dat bedoeld was homo’s vooruit te helpen mijn eigen plannen voor een coming-out achteruit.”
Holebi’s en transgenders die voor hun rechten opkomen afschilderen als beschamend? Behalve bij politici van het Vlaams Belang hebben we dat nog niet veel gehoord. “Wij hebben in het verleden wel harde kritiek geformuleerd tegen de uitspattingen die te zien zijn op Roze Zaterdag. Daar lopen dan mensen rond die zich verkleden als halve zotten maar niet representatief zijn voor hun gemeenschap. Met dat aanstootgevende gedrag hebben we inderdaad een probleem” verklaarde toenmalige VB-voorzitter Frank Vanhecke in De Morgen van 4 juni 2004. U bent in bedenkelijk gezelschap meneer Parys. Mocht U iets meer voeling hebben met de LHBT-beweging dan zou U dit niet schrijven. Niet de demonstranten in Brussel, maar de manier waarop kinderen worden opgevoed ligt aan de basis van uw schaamte. Wat zegt het eisenplatform daarover: “Er is nood aan meer aandacht en middelen voor gendervariante kinderen. De overheid moet sensibiliseren rond gendernorm-doorbrekend gedrag, wat moet leiden tot de aanvaarding van elke individuele genderexpressie.” De LHBT-jongerenkoepel weet dat ook. Enkele jaren geleden voerde Wel Jong Niet Hetero een campagne (foto) op de pride tegen het dwingende rollenpatroon.
“De vraag is of Paars deze wetgeving er dankzij of ondanks Roze Zaterdag heeft ingevoerd. Onmogelijk te beantwoorden.”
Het zal intussen wel duidelijk zijn dat de openstelling van het huwelijk niet uit de paarse hemel is komen vallen. Toen de paars-groene regering deze maatregel doorvoerde waren we al minstens vijftien jaar bezig met de geesten hiervoor rijp te maken. Zowel de jongeren, de ouders, de koepelorganisaties als de actiegroepen zagen in de openstelling van het huwelijk terecht een kroon op hun werk. De Pride is daar elk jaar een sleutelmoment in geweest. Elk jaar kwamen de poltici – al was het maar voor even – in beweging, meestal in april of in mei. Lees even mee in de RAF-nieuwsbrief van mei 1997: “Op 23 april werd in de commissie Financiën van het Vlaams parlement een voorstel van Guy Swennen goedgekeurd dat de erfenisrechten voor samenwonenden op hetzelfde niveau zou brengen als voor gehuwden (…) Het voorstel werd goedgekeurd door een wisselmeerderheid van SP, VLD, Volksunie en Agalev (tegen de CVP). Het voorstel zou op 13 mei in het Vlaams Parlement moeten goedgekeurd worden maar daar kwam niets van in huis.” Pittig detail: de Pride had plaats op 3 mei. Goede timing. Zo heeft het jaren geduurd vooraleer er einde kwam aan de strijd voor de openstelling van het huwelijk. Blijkbaar is er nog niet veel veranderd. Welke maatregelen zijn er intussen genomen om homofobie en met name het homofoob geweld te bestrijden behalve het uitdelen van GASboetes? Het plan Milquet ligt er nochtans al enkele maanden.
“De norm haalt het nieuws niet, de uitzondering regeert.”
Dat mag al eens, één keer per jaar. Om çavaria-coördinator Yves Aerts (foto) te citeren uit een artikel over de Pride in 2008: ” “Kijk naar de beelden van de City Parade in Luik of Bergen, of naar het Carnaval in Rio,… Als mensen iets te vieren dan zijn ze altijd feestelijk uitgedost. Ik vind dat juist plezant, dat zorgt voor een leuke stemming. Het gaat trouwens maar om een kleine minderheid van de aanwezigen. Er is dus wel een zekere vorm van extravagantie, maar dat is maar één aspect van het geheel. Als je om 11u naar de religieuze viering gaat in de kerk op de Kolenmarkt of naar het politiek debat in het stadhuis, dan zal dat heel wat minder excentriek zijn. Het is het beeld dat blijft hangen, maar zeker niet het geheel. Maar het moet er wel bij zijn. (…) Ik was vorige maand in Krakow, in Polen. De betoging voor gelijke rechten en tolerantie heet daar heel bewust niet Pride maar March, want ze hebben niets om trots op te zijn: de wetgeving is nog helemaal niet aangepast, de homofobie van een deel van de bevolking is nog heel sterk. Op dat soort betogingen is er weinig of geen extravagantie. Dat wij dat wél hebben is een bewijs van waar we al staan. Misschien is het dus iets om trots op te zijn.”
Tot zover mijn commentaar op de allereerste regeringsmededeling op Zizo Online. Ik moet nog enkel de beoordelingsfiche invullen. Ik kijk al uit naar de volgende column op Zizo online. U toch ook?
Beoordelingsfiche COLUMN | Lorin Parys – 10/05/2013 – Werkt de Gay Pride averechts?
Teneur: tegen de Pride en LHBT-activisme in het algemeen.
Geloofwaardigheid: 30 %
Opvallendste quote: “De norm haalt het nieuws niet, de uitzondering regeert.”
Domste quote: “De vraag is of Paars deze wetgeving er dankzij of ondanks Roze Zaterdag heeft ingevoerd. Onmogelijk te beantwoorden.”
Opvallendste mankement: Parys voedt zelf twee kinderen op, maar weet blijkbaar niet eens dat het thema dat dit jaar naar voor wordt geschoven net over kinderen gaat. Het Eisenplatform inzake familierecht is het aandachtspunt voor dit jaar.
UPDATE De Morgen meldde op 10 december 2013 dat de heer Parys… overstapt van de VLD naar de NVA. Waar hij de club van de homofobe Stephane Rummens kan vervoegen…